Ahşap Boyası

Ahşap materyali, evlerde birçok alanda karşımıza çıkan çok yönlü, kullanışlı ve doğa dostu bir malzemedir. Doğal malzemeler her zaman dayanıklılığı ve zamansız olması ile özellikle yaşam alanlarında karşımıza çıkar. Mobilya yapımında, ev dekorunda ve ev inşaatında sürdürülebilirliği, kolay kullanımı ve çeşitli kombinleme opsiyonları ile sık tercih edilen, en gözde inşa ve estetik materyallerinden biridir. Ahşap her bağlamda kolay bir materyal olsa da doğru şekilde bakım yapılması ve korunması çok önemlidir. Bu kritik noktaların özenle tamamlanması materyalin estetiğini de pekiştiren, her şekilde kazanç sağlayan işlemlerdir. Ahşap kullanılan her eşya, doğru tamamlayıcı malzemeler kullanılarak, uygun şekilde bakım sağlanarak ve ahşap türüne uygun estetik prosedürlerden geçirilerek, başka bir deyişle, materyali tanıyarak ve optimum şekilde geliştirilerek maksimum verim alınabilen özel bir malzemedir.

Bu aşamalar göz önüne alındığında ahşap malzemelerde iyileştirme yapılırken, ister yeni ister geri dönüştürülecek olsun, yalnızca bakım işlemlerinde değil estetik amaçlı işlemlerde de doğru malzemelerin kullanılması ve bunların doğru şekilde uygulanması büyük önem taşır. Bu konuya gösterilen özen, materyalin bütünlüğünü ve doğal görünümünü korumayı sağlayacaktır. Bu noktada, yenileyici veya estetik görünümü iyileştirici amaçla yapılan ahşap boyama işlemleri ve bu sürecin ilerleyiş şekli de detaycılık ve özen gerektirir.

Ahşap materyali, ahşap türleri, ahşaptan yapılan mobilyalar, ahşap boyama gibi estetik işlemler, önemli bakım prosedürleri ve ahşap hakkında bilmeniz gereken diğer her şeyi detaylı bir şekilde inceleyelim, keşfedelim.

Ahşabı Tanımak ve Anlamak: Ahşap Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Ahşap kullanım alanı geniş bir materyal olsa da genel olarak kullandığınız materyali tanımak ve anlamak çok önemlidir. Her materyalde olduğu gibi, ahşapta da farklı alanlarda farklı şekillerde kullanılmasını sağlayan çeşitler vardır. Başka bir deyişle, ahşabın kullanıldığı yere göre kullanmanız gereken türleri değişiklik gösterebilir. Genelde iki tip olarak ayrılırlar: sert ve yumuşak tipte ağaçlardan yapılan ahşap materyalleri. Bunlar belli başlı farklılıklar gösterir.

Sert ağaçlardan yapılan ahşaplar meşe, ceviz, maun ağacı gibi kışın yaprak döken ağaçlardan yapılır ve sıkı, dayanıklı yapıları ile bilinirler. Özellikle heybetli ve pahalı ahşap mobilyalar için bu tip ahşaplar kullanılır. Parke zeminler sık kullanılan ve yanlış materyal kullanıldığında kolay hasar alabilen alanlar olduğundan, zemin döşemesinde de sert ağaçlar tercih edilirler.

Yumuşak tür keresteden yapılan ahşap çam, sedir ağacı gibi iğne yapraklı, kışın yaprak dökmeyen ağaçlardan yapılır. Sert türlere göre çok daha hafif ve genelde daha uygun fiyatlıdırlar. Sert ahşaba göre daha esnek de olduklarından, tahmin edilenin aksine özellikle ev inşaatında çok tercih edilirler. Aynı zamanda rustik gibi spesifik tarzdaki mobilyalar ve ev dekorasyon eşyaları için de tercih edilirler.

Genelde bu iki gruba ayrılan bir materyal olsa da ahşap materyal çeşitlerinin her birinin kendine has bir damar yapısı, izi ve rengi vardır. Her ağacın gövde yapısı bir çeşit parmak izi gibi olduğundan, bu denli çeşit arasından her zevke uygun bir model seçilebilir.

Ahşap karakteri olan bir materyaldir. Kullanılan ahşabın damar yapısını ve dokusunu incelemek ve buna uygun çalışmak fark yaratacaktır. Damar yapısı ahşabın doğal izleri olduğundan, bunların tamamının boyama işlemi ile yok edilmesi ahşabın karakterini zedeleyecektir. Özellikle vernikleme esnasında ahşabın doğal yapısını korumak, uygulanan tüm işlemlerin sonunda farkını belli edecektir. Vernikleme sürecinde kullanılan boya, ahşaba derinden nüfuz etmek üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle ahşabın doğal karakterini, kıvrımlarını, damarlarını muhafaza etmek ve sergilemek için oldukça uygun bir seçenektir.

Örneğin, meşe gibi damarları oldukça belirgin ve kıvrımlı ağaçlarda bu izlerin yok edilmesi yanlış bir tercihtir. Ya da akçaağaç gibi kendine has parlak bir dokusu olan ağaçlardan elde edilen ahşap, bu yapısını en iyi şekilde koruyacak aşamalardan geçirilmelidir.

Aynı zamanda kullanılan ahşabın dokusu, doğal ve estetik bir görünüm için mümkün mertebe korunmalıdır. Ahşabın yapıldığı ağacın türüne göre dokusu sert, pürüzsüz veya kasten yıpratılmış olabilir. Kullanılan materyalin dokusu ve yapısı ne şekilde olursa olsun, doğru materyal tercihi ve kullanımı ile korunabilir.

Benzer şekilde, üzerinde çalışılacak zeminin doğru hazırlanması da fark edecektir. Ahşap boyama öncesi zımparalama işlemi çok tercih edilse de fazla baskı uygulayarak uzun süreler zımpara yapmak, kullanılan ahşabın karakterini yok edebilir ve ahşabın emici gücüne zarar verebilir. Bu da ahşap üzerinde uygulanacak tüm işlemler için çok önemli bir unsurdur.

Son zamanlarda, özellikle renk ve doku konusunda pek çok çeşitleri gözlemlenebilir. Daha önce bahsedildiği gibi, çeşitlendirmesi ve ihtiyaca göre düzenlemesi oldukça kolaydır ve aynı zamanda yaygın olarak görülen bir malzemedir. Gerek mobilya, gerek zemin için birçok farklı renkte, dokuda, görünüşte ahşap bulunabilmektedir. Ahşap materyali oymalar gibi ince işçiliklere de oldukça müsait bir yapıdır. Zaman alan ve büyük ustalık gerektiren işlerden olmasından kaynaklı olarak, üzerinde yapıldığı malzemenin değerini büyük oranda artırabilir. Özellikle bu tarz özel işçilikler uygulanacak olduğunda, doğru ahşap türünün kullanımı büyük önem arz eder.

Ahşabın Günlük Hayatımızdaki Kullanım Alanları

Ahşap günlük hayatımızda pek çok yerde karşımıza çıkabilen, popüler bir materyaldir. Geçmişten günümüze modasını hiç kaybetmemiştir ve yakın zamanda kaybetmeyecek gibi görünmektedir. Estetik görünümünün yanı sıra, dayanıklı bir materyal olmasıyla da tercih edilir. Bu dayanıklılığı ve kalıcılığı sayesinde aynı zamanda oldukça ekonomik olduğunu da söylemek mümkündür. Kolay zarar görmese de aldığı hasar veya zamanla eskimiş görüntüsü doğru ahşap bakımı ve ahşap boyama ile anında onarılabilir. Bu birçok materyalde karşınıza çıkmayacak bir özelliktir, ayrıca ahşap kadar uzun süre dayanıklı materyaller bulmak da zordur. Doğal materyaller her zaman bu artılarıyla popülaritelerini korur, ahşap da diğer popüler doğal materyaller arasındaki yerini bu nedenlerle alır.

Tam da bu artılardan kaynaklı olarak, ahşap ev mobilyası yapımında da sıklıkla kullanılır. Bilhassa belli başlı tarzlarda yapılan mobilyalarda ahşap tam bir vazgeçilmezdir. Bunlara verilebilecek ilk örnek geleneksel tarzda mobilyalardır. Klasik, geleneksel tarzı benimseyen kişilerin evlerinde, oymalı, koyu ahşap mobilyalar dikkat çeker. Bu tarz işlemeler genelde maun veya kiraz ağacından yapılan ahşap mobilyalarda kullanılır. Keza her ahşap türü, dolayısıyla her ağaç bu tarz ince işçiliklere uygun değildir. Kullanılan malzemenin dayanıklı, sıkı fakat aynı zamanda işçiliği taşıyabilen türden olması önemlidir.

Başka bir örnek olarak rustik tarzdan bahsetmek mümkündür. Rustik tarzda mobilyalar, kullanılan materyalin doğal görünümü en fazla koruyan türlerden biridir. Ahşabın kendini izlerini ve karakterini korur, aynı şekilde kusurlarını da doğal ahengin kusursuzluğu olarak kabul eder. Gösterişsiz, sıcak ortamlar için sık tercih edilir, çeşitli ağaç türleri kullanılabilir.

Ahşabın aynı zamanda modern ev tiplerinde de karşınıza çıkması normaldir. Modern yapılar, hatta minimalist stilde tasarlanan evlerde, adından da anlaşılacağı üzere modernize ve minimal dokunuşlar tercih edildiğinden, ahşap bu stilde yapılara da büyük uyum sağlar. Bu tarz yapılarda temiz ve gösterişsiz bitişlerin tercih edilmesi nedeniyle, ahşabın akçaağaç ve hatta yapay odundan yapılan kereste gibi çeşitleri tercih edilir. Doğal renklerin yanı sıra, estetik amaçlarla tasarlanmış yapay ahşap boyası renk tercihleri de sık gözlemlenir.

Ahşap, özünde sürdürülebilir ve çevreci bir materyaldir. Bu noktada, geri dönüştürülmüş veya yeniden dizayn edilmiş materyal ve mobilyaların kullanıldığı ev tasarım stillerinde de ahşapla sık sık karşılaşılır. İleri dönüşüm adı verilen, sürdürülebilirlik hareketini destekleyen ve içinde barındıran tasarım stilinde, estetik düzenlemelere maruz kalmış ve geri dönüştürülmüş, başka bir deyişle yeniden yaratılmış ahşap materyaller, inşa malzemeleri ve mobilyalarına rastlamak mümkündür. Bu stilin ana fikri ve yayılma şekli düşünüldüğünde, ahşabın vazgeçilmez materyallerin belki de başında gelmesi beklenebilir.

Ahşabı Doğru Şekilde Korumak İçin Doğru Boya Tercihi

Ahşabın ve ahşaptan yapılan tüm materyallerin doğru şekilde muhafaza edilmesi, bakım yapılması ve dönüştürülmesi gerektiğini pek çok insan bilir. Ancak genelde nasıl yapılması gerektiğini bilen ve bunu doğru şekilde uygulayan kişiler çok azdır. Ahşap ise aksine, doğru şekilde muhafaza edilmesi sağlanamadığı takdirde, dayanıklılığı ve sağlamlığına rağmen hasar alabilir ve bu hasarları bakımsızlığı nedeniyle net bir şekilde gösterebilir. Ahşaplara bakım yapmanın ve geri dönüştürmenin birçok yolu vardır. Bunlardan belki de en etkilisi ve aynı anda iki eylemi de ciddi oranda sağlayabilen çözüm, ahşap boyası kullanmaktır.

Ahşap boyası çeşitleri, ahşap materyallerde ve ahşap yüzeylerde koruyucu ve estetiği artırıcı bir katman olması amacıyla tasarlanmıştır, bu minvalde de kullanılır. Ahşap boyası düşünülenin aksine duvar boyasından tamamen farklıdır. Bu nedenle ahşap malzeme ve yüzeyler geri dönüştürülürken kesinlikle ahşap boyası yerine duvar boyası ve benzeri ürünler tercih edilmemelidir. Ahşap boyası kullanıldığı ahşabın yüzeyine uyum sağlar. Bu şekilde neme, sık kullanımdan kaynaklı hasara karşı ve bahçe mobilyaları gibi güneşe sık maruz kalan mobilyalarda kullanıldığında UV ışınlarına karşı koruma sağlar.

Ahşap boya seçimi kadar doğru ahşap üzerinde doğru ahşap boyasının, doğru amaçlarla kullanılması da önemlidir. Ahşap boyaların pek çok çeşidi vardır ve bunların nerelerde kullanıldığı önemlidir. Doğru ahşap boya kullanılması, ahşaba uygulaması amaçlanan bakımın maksimum seviyede etkili olması için önem arz eder.

Yağ bazlı boyalar oldukça dayanıklı tipte boyalardır. Parlak bitişli görünümleriyle özellikle bahçe mobilyasında ve bazı ev mobilyalarında kullanılır. Aynı zamanda çitlerin boyanmasında da tercih edilen boya türüdür. Yağ bazlı boyalar sık temas halinde bulunulan ahşap yüzeylerde kullanım için oldukça ideal bir boya tipidir. Fakat bu tip boyalar ahşaba daha iyi tutunduğundan ve daha iyi nüfuz ettiğinden kurumaları, bahsi geçecek olan diğer boya türlerine göre daha uzun sürebilir. Tam da bu nedenle dış mekan kullanımına diğer boyalara kıyasla daha iyi uyum sağlar.

Su bazlı ahşap boyası, lateks boya olarak da bilinir. Su bazlı her çeşit boya daha hızlı kuruma özelliği ile diğerlerinden ayrılır. Su bazlı ahşap boyası aynı zamanda diğer boya türlerine kıyasla çok daha çevre dostudur. Aynı şekilde insan sağlığına da zararlı etkileri bulunmaz, yani daha kimyasal içerikli boya tiplerinin aksine solunması tehlike arz etmez. Bu tip boyalar aynı zamanda temizlemesi de kolay boyalardır. Bu da sık kullanılan alanlarda kurtarıcı bir etki sağlar. Ancak yağ bazlı boyalar kadar dayanıklı olmadıklarından, genelde iç mekanda tercih edilirler. Mat ya da parlak bitişli seçenekleri mevcuttur.

Akrilik ahşap boyası söz konusu olduğunda, pek çok tarzda kullanıma uygun olduğunu söyleyebiliriz. Akrilik boyalar genelde rengi muhafaza etmek veya belirginleştirmek için kullanılırlar. Yağ bazlı boyalar gibi akrilik ahşap boyası da oldukça kalıcıdır. Bu nedenle iç mekanda da dış mekanda da gönül rahatlığıyla tercih edilebilir. Akrilik ahşap boyası mobilyalarda modern bir görünüm için çok uygun bir tercihtir.

Tebeşir boya isimli bir başka boya tipi, diğer boyalara kıyasla daha az bilinir ve görüntüsüyle çok özeldir. Bu boya, güzel ve klasik görünümlü mat bitişi ile popülarite kazanmıştır. Ancak tebeşir boya, spesifik tarzda alanlar yaratmak isteyen belli stil sahibi insanlar için daha uygun bir tercih olabilir. Özellikle mobilyalarında rustik bir görünüm elde etmek isteyen kişiler tarafından kullanılır. Tek başına kullanıldığında diğer ahşap boya türleri kadar kalıcı değildir.

Bu boyaların bitiş tercihlerine gelince genel olarak kişinin zevkine göre değişkenlik gösterir, her boya için spesifik bir bitiş seçimi zorunlu değildir. Örneğin, mutfak dolapları gibi bölmelerin kapaklarında parlak bitişli boyalar da yarı mat bitişli boyalar da tercih edilebilir. Mat bitişli boyalar özellikle mutfak gibi alanlarda temizlik zorluğu açısından önerilmese de bu yine de tamamen kişinin zevkine bağlıdır. Aynı şekilde, ahşap kapı boyası tercihlerinde su bazlı boya da akrilik boya da yer alabilir.

Parlak, yarı mat ve mat bitişlere ek olarak tercih edilebilecek diğer bitiş türleri de vardır. Bunların her biri farklı bir estetik görünüm katmak ve çeşitli şekillerde koruma sağlamak için tercih edilebilir. En popüler yöntemlerden biri, vernik kaplamadır. Parlak bir görünüm sağlamak ve dayanıklılığı üst düzeylere taşımak için oldukça idealdir. Bu noktada Bi’boya ürünlerinin kendinden parlak bitişli olduğunu belirtmek gerekir.

Verniklerin ise şeffaf bir görünümü olduğundan boyanın rengini değiştirecek herhangi bir etkisi olmaz. Örneğin, beyaz ahşap boyası kullanılması halinde, renk sararmaz veya farklı bir renge dönmez. Özellikle nemden kaynaklı hasara karşı koruma sağlar.

Dekoratif ahşap verniği denen bir çeşit ahşap boyası, ahşap yüzeyin doğal yapısı ve görünümünü bozmadan yüzeyin renklendirilmesi ile ekstra koruma sağlar. Yağ bazlı ve su bazlı çeşitleri mevcuttur. Açık renklerden koyu renklere kadar pek çok doğal ahşap rengini taklit eden bir renk skalasına sahiptir. Verniğin aksine şeffaf bir çeşit cila boyası değil, vernikli ahşap boyası çeşididir. Özellikle parkeler üzerinde dekoratif ahşap verniği çokça tercih edilir.

Poliüretan kaplamalar bakım ve koruma için sık tercih edilen bir başka seçenektir. Bu kaplamalar aslında bir çeşit reçinedir. Mat, saten ve parlak bitişlere kadar pek çok formda bulunabilir. Suya ve fiziksel hasara karşı dayanıklılık sağlaması ile bilinir.

Boyama İşleminin En Büyük Yardımcıları: Boya Malzemeleri

Ahşap boyama esnasında süreci iyileştirecek ve sonucu olumlu şekilde etkileyecek pek çok malzeme kullanılabilir. Her biri ya boyama yapan kişiye ya da boyanın kendisine destek olacak ekipmanlardır. Bunlar arasından, boyadan sonra belki de en önemli ekipman boya uygulama ekipmanıdır. Boyama ekipmanı sadece boya fırçasından ibaret değildir. Kişinin beklentisine ve tercihine göre farklı ekipmanlar kullanılabilir. Ahşap boyasını doğru şekilde uygulamak sadece estetik görüntüyü değil uzun ömürlülüğü de tetikler.

Boya fırçası özellikle ince işçilik gerektiren alanlarda tercih edilebilir. Bu alanlar genellikle çok daha küçük olduklarından, boya fırçası ile boyanmaya daha uygundur. Doğru hareketlerle boyayı uygulamak fırça izi kalmasına engel olacaktır. Keza fırça izi son görünümü kötü yönde etkileyebilir. Aynı şekilde kaliteli bir boya fırçası kullanılmasının, boyanın eşit dağılmasında ve uygulama sürecinde olumlu etkisi olacaktır. Boya fırçaları kullanılırken en önemli püf noktalarından biri fırçaya fazla boya almamaktır. Birçok kişi boyama işlemine başlarken gereğinden daha fazla boya kullanarak hata eder. Bu durum gerekenden az boya kullanılması için de geçerlidir. Fırçayı boyanan yüzey üzerine damlamayacak kadar boyaya batırmak yeterli olacaktır. Yine de boya damlaması halinde, boyanan yüzey mutlaka kenarlarından olacak şekilde bir bez ile temizlenmelidir. Bundan sonrası tamamen doğru hareketlerin doğru sırayla yapılması ile alakalıdır.

Boya rulosu kullanılması halinde boya kullanımı daha da az olacaktır. Boya rulosu tek bir yönde hareket etmek üzere kullanıldığından, çok kez vuruş ve dolayısıyla fazladan boya gerektirmeden boyama işlemi tamamlanabilir. Boya rulosu anlaşılacağı üzere daha geniş yüzeyler için tercih edilmelidir. Aynı zamanda boyanan yüzeyin düz olması, kuruyan boyanın kötü görünmesini engellemek için önemlidir. Boya rulosu özellikle bu tip alanlarda temiz ve hızlı bir iş için en idealidir. Rulo kullanıldığında, detaylı işçilik gerektiren alanlar için ekstra olarak boya fırçası kullanılabilir. Veyahut daha minimal tasarımlı boya ruloları yüzeye uygun olması halinde tercih edilebilir.

Ahşap boyama esnasında yüzeye ve beklentiye göre oldukça etkili olabilecek bir diğer ekipman boya tabancasıdır. Boya tabancaları oldukça hızlı ve temiz bir görünüm sağlar, ancak doğru kullanmaları önemlidir. Bunu sağlamak için ise farklı yüzeylerde pratik yapmak gerekebilir. Boya tabancaları aynı zamanda her proje için uygun olmayabilir. Fakat oldukça etkili ekipmanlar olduklarını bir kez daha belirtmek gerekir. Diğer iki ekipmana göre daha masraflı bir ekipman tercihi olabilmekle beraber, kullanım esnasında boyayı püskürterek uyguladığından minimum boya israfı sağlar. Yani, ahşap boyası fiyatları yerine, ahşap boyama ekipmanlarının fiyatlarında farklılıklar görmeyi bekleyebilirsiniz.

Boya yapmadan önce hazırlanacak malzemeler sadece boya ve boya uygulama ekipmanı ile sınırlı değildir. Boyama işleminin pürüzsüz bir şekilde devam etmesi ve sonuçlanması için diğer ekipmanlar ve malzemeler de gerekir. Bunlardan kimi evlerde kolaylıkla bulunabilirken kimi için ön hazırlık gerekir.

Boyama işlemine başlamadan önce ana malzemeler dışında yanınızda olması gereken malzemelerden biri birkaç temiz bez veya kumaş parçası olmalıdır. Her evde kolayca bulunabilecek bu malzeme ahşap boyama süreci için göründüğünden daha önemlidir. Yalnızca temizliği sağlamak üzere değil, olası hataları düzeltmek için de etkili bir araç olacaktır. Aynı zamanda yanınızda bir çift eldiven bulundurmanız da yararınıza olacaktır.

Aynı şekilde düzen ve temizlik amacıyla, boyanacak zemin haricindeki boya damlayabilecek tüm alanlar için kullanılmak üzere tente tipi bir kumaş veya plastik bir örtü bulundurmak iyi bir tercih olacaktır. Benzer sebeplerle boya bandı bulundurmayı da düşünebilirsiniz. Boyama esnasında, boyanan yüzeyde istenmeyen bölgelere boya bulaşmasını ve yanlış kısımların boyanmasını engelleyecek bir malzemedir.

Boyama esnasında sıkça ihtiyaç duyabileceğiniz bir diğer araç da zımpara kağıdıdır. Zorunlu bir materyal olmamakla beraber, temiz sonuç almak için oldukça kritik bir materyal olduğundan kullanılması kesinlikle tavsiye edilir. Hem boyanmamış yüzeyi, hem boyanmış ve kurutulmuş yüzeyi zımparalamak kusurları önemli ölçüde azaltır ve daha güzel bir sonuç almanızı sağlar. Zımpara kağıdı ihtiyaca göre 80 kum veya 220 kum olabilir. 80 kum kaba zımpara türündendir, eski boyayı ve kusurları temizlemek için uygundur. 220 kum daha ince taneli bir zımpara kağıdıdır, bu nedenle kurumuş boyanın üzerinden geçmek gibi narin işler için kullanılması gerekir. Vernikleme, cilalama ve benzeri işlemler öncesi de kullanılmalıdır.

Ahşap yüzeylerde kusurları kapatmak üzere ahşap macunu kullanılabilir. Ahşap macunu, boşluk ve çatlaklar üzerinde etkilidir. Macunu uygulamak için ise macun ıspatulası temin etmeyi düşünebilirsiniz. Uygulamanın eşit bir şekilde dağılması için doğru uygulanması ve fazlalığın alınması önemlidir.

Son olarak, yine zorunlu olmamakla beraber, boyama öncesi için astar boya kullanmayı düşünebilirsiniz. Boyama sonrası için ise dilediğiniz bir çeşit vernik kullanabilirsiniz, fakat Bi’boya ahşap boyası kullanırken bu zorunlu bir adım değildir.

Ahşap Boyama Öncesi Yüzeyin Hazırlanması

Ahşap boyama her ne kadar ahşap bakımı için kritik bir adım olsa da hazırlıksız başlamak sonucu ciddi oranda kötü etkileyebilir. Öncesinde yeterli hazırlık yapılmamış ahşap boyası olması gerektiği kadar kalıcı olmayacaktır. Her ne kadar bir fırça kapıp boyamaya başlamak pratik görünse de uzun vadede bu çok daha fazla efor ve iki katı masrafa neden olabilir. Keza boya çok daha hızlı aşınmaya ve zarar görmeye başlayacaktır. Bu nedenle hazırlık işleminden kaçınılmaması, mümkün mertebe en iyi şekilde yapılması ve gerekli adımların tamamlanması önemlidir.

İlk olarak kesinlikle yüzey temizlenerek başlanmalıdır. Bu aşama ahşap üzerindeki kir, toz, yağ gibi boyama işlemini kötü etkileyebilecek sorunları ortadan kaldıracaktır. Ahşap temizliğine uygun bir deterjan veya temizleyici ve nemli bir bez ile, boyanacak ahşap yüzeylerde görünen ve görünmeyen tüm kirin titizlikle temizlenmesi önemlidir.

Bir diğer aşama, eğer yüzey buna uygun ise, zımparalama işlemi olacaktır. Zımparalama aşaması birçok nedenden dolayı önemlidir. Zımpara yapmak özellikle boyanacak ahşap yüzeyde geçmişte vernikli ahşap boyası kullanıldıysa verniğin ekarte edilmesini sağlayacaktır. Verniğin zımparalanması boyanın daha iyi tutunması için önemlidir.

Söz konusu boya kullanılmamış olsa dahi boyanacak yüzey üzerine zımpara uygulamak boyanın daha iyi tutunmasına yardımcı olacaktır. Aynı zamanda ahşap yüzeyde geçmişte oluşmuş olabilecek ufak hasarların veya boyama işlemini olumsuz etkileyebilecek girinti ve çıkıntıların yumuşamasını sağlayacaktır. Bu da ahşap boyama işlemi tamamlandıktan sonra çok daha pürüzsüz ve temiz bir sonuç elde edilmesini sağlar.

Zımparalama işleminden sonra yeniden nemli bir bez ile temizlik yapılması oldukça önemlidir. Aksi takdirde, önceki temizlik adımı anlamını yitirebilir. Zira zımparalama işleminden sonra da toz ve ahşap parçacıkları oluşacaktır. Bu kalıntıların üzerine doğrudan boya uygulanması, boyanın sonucunu olumsuz etkileyebilir.

Zımparalama sırasında ahşap yüzeyde gözlemlenen hasarlar, zımpara ile giderilemeyecek düzeyde ise ve özellikle yüzeyde oluşmuş boşluklar, çatlaklar gibi kusurlardan kaynaklanıyorsa, bu tür sorunları gidermek için özel araç ve malzemeler mevcuttur. Ahşap yüzeylerde kullanmak üzere geliştirilmiş macunlar, bu boşluk ve çatlakları doldurarak tekrar düz ve kusursuz bir yüzey elde edilmesini sağlar. Sonrasında fazla macundan kurtulmak için yeniden zımpara işlemi uygulayabilirsiniz. Zımparaladıktan sonra tekrar üzerinden nemli bir bez ile geçip ahşap boyama öncesi önemli olan son bakım adımına geçiş yapabilirsiniz.

Bakım aşamasının sonuna gelindiğinde, diğer aşamalar kadar kritik olmasa da önemli olabilen bir diğer aşama da astar boya kullanımıdır. Astar boya, ahşap boyası öncesi kullanılan, boyanın nüfuzunu ve dayanıklılığını arttıran bir boya çeşididir. Zorunlu bir kullanım ortamı olmamakla beraber, sonucu daha iyileştirebilir. Ancak boyanız Bi’boya ürünleri gibi yeteri kadar yüzeye tutunabilen ve dayanıklı bir boya olduğundan, bu adımın atlanması herhangi bir sorun teşkil etmeyecektir.

Ahşap Boyama Nasıl Yapılmalı?

Öncelikle çalışma alanınızı hazırlayarak başlayın. İstemediğiniz bölgelere bulaşan boyanın daha sonra temizlenmesi zor olabilir. Korumak istediğiniz alanlara bir muşamba örtün. Daha sonra boyanmasını istemediğiniz, boyanacak ahşap yüzeye yakın veya üzerinde olan alanlara boya bandı çekin. Bu şekilde gerekli bütün alanlara koruma sağlayabilirsiniz.

Daha sonra boyanacak ahşap yüzeyi temizlemekle devam edin. Ilık su ile temiz içerikli bir sabun veya deterjanı karıştırın ve boyanacak yüzeyi bu karışımla güzelce temizleyin. Temizlemek için sert malzemeler kullanmayın, temiz bir bez yeterli olacaktır. Ahşap yüzeyin yağ, kir ve diğer kalıntılardan tamamen arınmasını sağladığınızda kurumaya bırakın. Kuruduktan sonra diğer aşamaya geçebilirsiniz.

Yüzeyde çatlak, boşluk türevlerinde hasarlar varsa ahşap macunu kullanın ve bunların içini doldurun. Macun ıspatulası kullanın, fazladan macunu bu araç yardımıyla dağıtın. Macunu yerleşmeye bıraktıktan sonra zımpara kağıdını alın.

Zımparalama yaparken kalkan tozu ve ahşap tortularını solumamaya dikkat edin. Buna engel olmak için bir maske kullanabilirsiniz. Düz bir zemini zımpara yapacaksanız, 220 kum zımpara kağıdını kullanabilirsiniz. Bu zımpara kağıdı aşırı düzenleme gerektirmeyen yüzeyler ve narin işler için uygundur. Ayrıca bu, ahşap üzerindeki vernik ve boyaların düşmesine de yardımcı olacaktır. Eğer daha eşitsiz ve zor bir yüzeyde çalışıyorsanız 80 kum zımpara kullanabilirsiniz.

Köşeli bir eşyayı zımpara yapacaksanız, zımpara kağıdını elinizde bükerek daha detaylı bir iş çıkarabilirsiniz. Özellikle oymalı ve işlemeli bir yüzey zımparalamaktaysanız, çok bastırmamaya dikkat edin. Zımpara işleminden sonra tozu ve ahşap parçalarını önce bir elektrikli süpürge yardımı ile, sonra yeniden nemli bir bezle temizlemeyi unutmayın.

Bu aşamada dilerseniz astar boya kullanabilirsiniz. Astar boya da tıpkı ahşap boyası gibi fırça veya rulo yardımıyla uygulanabilir. Astar boya kullandıysanız kuruması için bekleyin, kuruduktan sonra tekrar 220 kum zımpara ile üzerinden geçin.

Artık ahşap boyamaya geçebilirsiniz. Köşeler ve kenarlar için fırça, düz yüzeyler için rulo kullanmayı unutmayın. Düz yüzeylerden başlayarak boya rulosunun üzerine biraz boya alın. Hem boya rulosunun üzerinde hem boyanacak alanın üzerinde eşit ve düzenli dağılacağından emin olun. Rulodaki boyayı boyanacak yüzeyin üzerine, çok baskı uygulamadan yukarı aşağı olacak şekilde hareket ettirerek yayın. Gözünüze ilişen boyanmamış bir alan kalmayana kadar devam edin. Ancak her seferinde tekrar boyaya batırarak üzerinden defalarca geçmeyin. Boyanın üzerinden daha sonra ikinci bir kat geçiyor olacaksınız. Önceliğiniz bütün alanların eşit bir şekilde boyandığından emin olmak olmalıdır.

Düz yüzeyler tamamen boyandıktan sonra, bir boya fırçası alarak kenar ve köşelere ve ince detaylara geçebilirsiniz. Fırçanın yalnızca üçte birini boyaya batırın. Ahşabın damarlarının yönüne paralel olacak şekilde ufak fırça darbeleri uygulayın. Köşeleri boya izleri oluşmasına engel olmak amacıyla sürekli olarak ıslak tutun. İlk kat boya tamamlandıktan sonra kurumaya bırakın.

Boya tamamen kuruduktan sonra daha pürüzsüz bir yüzey elde etmek için ikinci katı da aynı şekilde geçin. İkinci kata geçmeden önce kusurları temizlemek üzere zımpara kağıdı kullanabilirsiniz. Bu aşamada mutlaka 220 kum zımpara kağıdı kullanmalısınız. 80 kum bu aşama için fazla sert olacaktır. İlk kat boyadan sonra zımpara yaparken kesinlikle çok baskı uygulamayın. Yüzeyi zımparaladıktan, temizledikten ve tekrar boyadıktan sonra en az bir gece kurumaya bırakın. Kuruması için daha uzun süre vermeniz boyanın daha iyi oturmasını sağlayacaktır.

Daha sonra dilerseniz vernikleme işlemine geçin ve bu işlemi de dikkatlice tamamlayıp kurumaya bıraktıktan sonra dilediğiniz gibi kullanmaya başlayın.

Boyama Sonrası Bakımın Önemi

Ahşap boyama başlı başına bir bakım türü olmakla beraber, boyanın da bakıma ve özene ihtiyacı vardır. Zaman geçtikçe kullanılan boya ne kadar iyi olsa da deforme olmaya başlayabilir. Bu, tamamen kullanıma ve dış etkenlere bağlı bir olaydır. Hava durumu, kullanım şekli, boyanan eşyanın bulunduğu ortam, yani boyalı eşyanın maruz kaldığı her durum boyanın deforme olma sürecini etkileyebilir ve hızlandırabilir. Bu tip durumlarda, hasarı engellemek üzere bazı önlemler alınabilir.

Alınabilecek en etkili ve basit önlemlerden biri düzenli olarak boyalı yüzeyin temizliğini sağlamaktır. Kir, toz ve diğer unsurların hasarı detaylı bir temizlik süreci ile minimuma indirilebilir. Temizlik için malzeme tercihi ne kadar az tutulursa, o kadar iyi olacaktır. Nemli bir bez ile ahşap yüzeylerde dikkatli bir temizlik yapılması yeterlidir. Yoğun kimyasal ürünler kullanmak boyanın yapısına zarar verecektir. Yani kimyasal temizlik malzemeleri amacın tam tersi yönünde hizmet edecektir. Nemli bez sizin için yeterli gelmiyorsa, bir sabun veya deterjan ile birlikte su kullanmak yeterli olacaktır.

Eğer kullanılan boya yine de pul pul olduysa veya çizik gibi hasarlar oluştuysa, zarar gören alanın genişlemesine engel olmak için üzerinden yeni bir katman boya geçebilirsiniz. Ancak bu tarz yeniden dokunuşlar yaparken dikkatli olmaya özen göstermelisiniz. Aksi halde bütün halinde kötü bir görünüm oluşturabilir. Çok boya kullanmamaya ve sadece hasar almış alana odaklanmaya dikkat edin.

Zamanla oluşan hasarı minimuma indirmek üzere alınabilecek başka bir önlem de birkaç yılda bir boyanın üzerinden dolgu macunu geçmek olacaktır. Dolgu macunu, kullanıldığı alanın üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturarak yağmur ve benzeri hava olaylarına karşı koruma sağlar. Bu nedenle özellikle bahçe mobilyası bakımında sık sık kullanılır.